Wokół projektów nadbudów toczy się wiele dyskusji dotyczących nie tylko aspektów architektonicznych, ale też administracyjnych czy prawnych. Choć wiele kwestii wciąż czeka na rozwiązanie, jedno nie ulega wątpliwości – nadbudowy mogą być doskonałą odpowiedzią na wiele problemów współczesnych miast.

Trzeci kwartał 2022 r. kończy dynamiczny okres nowej podaży obserwowany na polskim rynku biurowym w ostatnich latach. W okresie od stycznia do września 2022 r. deweloperzy dostarczyli 39 inwestycji, które powiększyły całkowite zasoby sektora o 560 100 mkw. do ponad 12,7 mln mkw. W analizowanym okresie zarejestrowano także dużą aktywność po stronie popytu. Na koniec III kw. 2022 r. wynajęto łącznie ponad milion mkw. w całej Polsce. Niemniej przed rynkiem biurowym podobnie jak przed innymi sektorami na rynku nieruchomości komercyjnych pozostaje wiele wyzwań związanych m.in. z rosnącymi kosztami za energię czy spodziewaną luką podażową oraz wzrostami stawek czynszów.

Pomimo nadal niepewnej sytuacji geopolitycznej za południowo-wschodnią granicą Polski zarówno wyniki sektora magazynowego na rynku inwestycyjnym, jak i najmu napawają optymizmem. Popyt w III kw. 2022 r. wyniósł 1,6 mln mkw. (+11 proc. r/r), co wskazuje, że firmy wciąż są zainteresowanie akwizycją nowych powierzchni do rozwoju. Z kolei po stronie podaży, nowa polityka finansowania inwestycji przez banki w kolejnych kwartałach przyniesie zapowiadane ostudzenie w realizacji nowych projektów. Trend ten może szczególnie dotyczyć magazynów budowanych spekulacyjnie, które na koniec września 2022 r. stanowiły ok. 52 proc. z obecnie realizowanych 4 mln mkw. powierzchni. Firma AXI IMMO prezentuje dane podsumowujące III kw. 2022 r. na rynku przemysłowo-logistycznym w raporcie "Polski rynek magazynowy w III kw. 2022 r.".

W ciągu ostatnich 10 lat deweloperzy i inwestorzy indywidualni w Polsce oddali do użytku 1,8 mln mieszkań. Mimo to wciąż ich brakuje. Z danych Eurostatu wynika, że pod względem liczby pokoi przypadających na osobę mamy w Polsce niemal najgorszy wynik w Europie, wynoszący 1,2.

W ciągu ostatnich 10 lat deweloperzy i inwestorzy indywidualni w Polsce oddali do użytku 1,8 mln mieszkań. Mimo to wciąż ich brakuje. Z danych Eurostatu wynika, że pod względem liczby pokoi przypadających na osobę mamy w Polsce niemal najgorszy wynik w Europie, wynoszący 1,2. Średnia europejska wynosi 1,6. Żeby zmniejszyć dystans o połowę potrzebujemy w kraju dodatkowych ponad 2 mln mieszkań. Mimo że mamy 12 proc. pustostanów, jak wynika z Narodowego Spisu Powszechnego, w większości są to lokale, które nie pozwalają rozwiązać problemu.

W ciągu ostatnich lat biura w centrach logistycznych i w magazynach przestały być tylko surowymi pomieszczeniami dla personelu logistycznego, a stały się pełnoprawnymi przestrzeniami biurowymi.

Pomimo wzrostu czynszów na przestrzeni ostatnich miesięcy, polski rynek powierzchni przemysłowo-logistycznych wciąż pozostaje atrakcyjnym miejscem dla najemców oraz inwestorów. Eksperci BNP Paribas Real Estate Poland zwracają uwagę na spadek nowej podaży w III kw. i wyraźne wyhamowanie tempa uruchamiania nowych inwestycji.

Czy firmy dostosowały już powierzchnię do nowego systemu świadczenia pracy? Wolą renegocjować umowy czy raczej przenosić się do nowych lokalizacji?

Ważą się losy polskich planów strategicznych do 2030 r. Jeśli wierzyć ostatniej deklaracji wiceministra klimatu i środowiska Miłosza Motyki, to już w maju do konsultacji przedstawiony będzie ambitniejszy scenariusz Krajowego planu na rzecz energii i klimatu. Co na pewno powinno się w nim znaleźć? Gdzie nie domaga obecna, bazowa propozycja?

Kolejna wielka, globalna firma otrzyma wsparcie od rządu polskiego na realizację swojej inwestycji w naszym kraju. Tym razem jest to japoński koncern Daikin, który w Ksawerowie pod Łodzią buduje wielką fabrykę pomp ciepła. Inwestycja realizowana jest w ramach Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Empik w Cepelii, Decathlon City w International Business Center, Bulgari, Luca, Carhartt czy Le Szapo – czy umowy najmu podpisane w ostatnich miesiącach w Warszawie to zapowiedź odrodzenia stołecznych (i nie tylko) ulic handlowych? Wysokie nasycenie powierzchnią centrów handlowych i spadający poziom dostępnych w nich przestrzeni do wynajęcia, daje ku temu pewną nadzieję. Co więcej, jak zwracają uwagę eksperci międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield, rynek handlowy w Polsce znajduje się teraz w bardzo interesującym momencie rozwoju, a wielu najemców jest coraz bardziej zainteresowanych większą dywersyfikacją portfela lokalizacji, w jakich działają. Pojawiają się nowe koncepty i formaty. To oznacza realną szansę na ponowny rozwój handlu przy ulicach.

W stolicy Wielkopolski rosną biurowce o łącznej powierzchni ponad 65 tys. mkw. Deweloperzy planują następne inwestycje i do 2026 roku zamierzają zrealizować kolejne 60 tys. metrów kwadratowych. Dodatkowo na poznańskim rynku biurowym będziemy świadkami dalszego rozwoju powierzchni serwisowanych – mówi Joanna Bartoszewicz, doradczyni w dziale Reprezentacji Najemców Biurowych w Newmark Polska.